بیماری پارکینسون یک اختلال پیش‌رونده و نوعی بیماری دژنراتیو مغزی مرتبط با سن است که سیستم عصبی و قسمت‌هایی از بدن که توسط اعصاب کنترل می‌شود را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. در واقع این بیماری باعث می‌شود بخش‌هایی از مغز تخریب شود. در این مقاله از سایت دکتر سلیمانی، بهترین دکتر متخصص پارکینسون تهران، با ما همراه باشید تا با بیماری پارکینسون بیشتر آشنا شوید.
علائم بیماری پارکینسون
علائم پارکینسون برای هر کسی متفاوت است و معمولاً ترکیبی از علائم حرکتی و غیرحرکتی است. همچنین برخی از علائم اولیه پارکینسون چندین سال قبل از ایجاد مشکلات حرکتی شروع می‌شود. این دسته از علائم ممکن است خفیف و مبهم باشند؛ به همین دلیل موردتوجه قرار نمی‌گیرند و تشخیص دشوار می‌شود. علائم اولیه شامل موارد زیر است:
- کاهش توانایی بویایی
- یبوست و مشکلات گوارشی
- دستخط ناخوانا
- تغییر صدا
- تغییر وضعیت بدن
- خستگی مزمن
- افسردگی خفیف و بی‌قراری
- درد عضلانی موضعی
علائم حرکتی این بیماری عبارت‌اند از:
- لرزش دست
- کاهش سرعت حرکت یا برادی کینزی
- سفت‌شدن ماهیچه‌های مثل بازوها، پاها و تنه و کاهش دامنه حرکتی
- تغییر وضعیت بدن
- اختلال در تعادل
- ایجاد اختلال در انجام حرکات غیرارادی مثل پلک‌زدن یا لبخندزدن
علائم غیرحرکتی عبارت‌اند از:
- افت فشارخون مخصوصاً هنگام ایستادن
- یبوست و مشکلات گوارشی، بی‌اختیاری ادرار و اختلالات جنسی
- اضطراب و افسردگی
- از دست‌دادن حس بویایی
- مشکلات خواب مانند صحبت‌کردن در خواب
- مشکل در تفکر، تمرکز و زوال عقل
- خستگی مزمن
- افزایش تولید بزاق
شما می توانید برای درمان و مشاوره در خصوص سکته مغزی روی دکتر سکته مغزی کلیک کنید.
علائم پارکینسون در زنان
به نظر می‌رسد علائم این بیماری در مردان و زنان با شدت متفاوتی بروز می‌یابند. علائم زیر در زنان شدت بیشتری دارند:
- لرزش
- زمین‌خوردن و شرایط دردناک
- عدم تعادل
- خشک‌شدن دست‌وپا
- پاهای بی‌قرار
- افسردگی
- خستگی مفرط
- درد
- یبوست
- تغییر وزن
- ازدست‌دادن حس چشایی یا بویایی
- تعریق بیش از حد
علائم پارکینسون در مردان
علائم زیر در مردان شدت بیشتری دارند:
- از دست‌دادن تعادل
- انحنای ستون فقرات به جلو
- کاهش ظرفیت ذهنی
- اختلالات شناختی خفیف و زوال عقل
علل بیماری پارکینکسون
در بیماری پارکینسون، سلول‌های عصبی یا نورون‌ها در قسمت‌های خاصی از مغز به‌تدریج تخریب می‌شوند. این سلول‌های عصبی یک پیام‌رسان شیمیایی به نام دوپامین را در مغز تولید می‌کنند و در نتیجه پس از تخریب‌شدن آن‌ها سطح دوپامین به‌شدت کاهش می‌یابد. هنگامی که سطح دوپامین کاهش می‌یابد، باعث فعالیت نامنظم مغز می‌شود که منجر به مشکلات حرکتی و سایر علائم بیماری پارکینسون می‌شود.
یکی دیگر از تغییراتی که در مغز افراد مبتلا به بیماری پارکینسون رخ می‌دهد، حضور اجسام لویی است. اجسام لویی توده‌هایی در سلول‌های مغزی هستند که از پروتئین‌های معیوبی به نام آلفا سینوکلئین تشکیل می‌شوند. در واقع این پروتئین‌ها معیوب هستند و بدن نمی‌تواند از آن‌ها استفاده یا آن‌ها را تجزیه کند. به همین دلیل آن‌ها در سلول‌ها جمع می‌شوند و اجسام لویی را تشکیل می‌دهند.
البته علت دقیق ابتلا به پارکینسون و بروز این تغییرات مشخص نیست؛ ولی پزشکان معتقدند که ژنتیک، سن، جنسیت و عوامل محیطی می‌توانند شانس ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.
برای درمان تشنج می توانید به دکتر تشنج مراجعه کنید.
عوارض بیماری پارکینسون
بیماری پارکینسون اغلب با عوارض جانبی مختلفی همراه است که عبارت‌اند از:
- تغییرات روانی مثل افسردگی، احساس ترس، افزایش اضطراب یا از دست‌دادن انگیزه
- اختلالات جنسی
- اختلالات خواب
- عدم توانایی در کنترل ادرار یا مشکل در ادرارکردن
- اختلالات گوارشی و یبوست
- احساس سرگیجه یا سبکی سر به دلیل افت فشارخون
- مشکل در شناسایی بوهای خاص یا تفاوت بین بوها
- کندی بلع، افزایش ترشح بزاق و ترشح آب دهان
- مشکلات شناختی؛ مانند زوال عقل یا مشکلات فکری
- مشکل در جویدن غذا و خطر ابتلا به سوءتغذیه
لرزش دست در بیماری پارکینسون
لرزش دست یکی از رایج‌ترین عوارض پارکینسون است. لرزش انواع مختلفی دارد که یکی از آن‌ها لرزش ریتمیک عضلات است که معمولاً در یک اندام مثل دست یا انگشتان شروع می‌شود؛ در این حالت عضلات حتی در حالت استراحت هم دچار لرزش می‌شوند. در انواع دیگر فقط هنگامی که عضله منقبض است، لرزش رخ می‌دهد.
پیشگیری از بیماری پارکینسون
بیماری پارکینسون به دلایل ژنتیکی یا دلایل ناشناخته رخ می‌دهد. به همین دلیل هیچ راه مشخص و دقیقی برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد. البته برخی پژوهش‌ها ثابت کرده‌اند که انجام منظم ورزش‌های هوازی، مصرف کافئین و چای سبز می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهند.
روش درمان بیماری پارکینسون
متأسفانه بیماری پارکینسون قابل‌درمان نیست؛ اما راه‌های متعددی برای مدیریت علائم آن وجود دارد که شامل موارد زیر است:
دارو درمانی
همان‌طور که گفتیم در افراد مبتلا به پارکینسون سطح دوپامین در مغز کاهش می‌یابد؛ ولی برخی داروها باعث افزایش یا جایگزینی دوپامین می‌شوند. داروهایی که معمولا پزشکان تجویز می‌کنند، شامل موارد زیر است:
- مسدودکننده‌های تجزیه دوپامین: به‌صورت طبیعی بدن پس از مدتی انتقال‌دهنده‌های عصبی مانند دوپامین را در فضای بین نورون‌ها تجزیه می‌کند؛ ولی داروهایی که مانع تجزیه دوپامین می‌شوند، کمک می‌کنند دوپامین بیشتری در دسترس مغز باشد.
- آگونیست‌های دوپامین: دوپامین یک انتقال‌دهنده عصبی است که به نورون‌ها متصل می‌شود و باعث می‌شود آن‌ها به روش خاصی عمل کنند. آگونیست‌های دوپامین اثری شبیه دوپامین دارند و باعث می‌شوند سلول‌ها به همان شیوه رفتار کنند.
- افزایش دوپامین: داروهایی مانند لوودوپا می‌توانند سطح دوپامین موجود در مغز را افزایش دهند.
- مهارکننده‌های متابولیسم لوودوپا: این دارو باید به‌صورت ترکیبی در کنار داروی لوودوپا مصرف شود زیرا روند تجزیه آن را در بدن کاهش می‌دهند و به ماندگاری آن کمک می‌کنند.
همچنین بخوانید: درمان پارکینسون با آر تی ام اس rTMS
فیزیوتراپی کاردرمانی و ورزش درمانی
روش‌های توان‌بخشی در بهبود علائم حرکتی پارکینسون تأثیر زیادی دارند. این روش‌ها شامل موارد زیر است:
- فیزیوتراپی: در این روش فیزیوتراپیست باتوجه‌به شدت بیماری و شرایط بیمار تمرین‌های مختلفی را مشخص می‌کند که به افزایش قدرت، تعادل و حرکت بهتر کمک می‌کنند. سپس بیمار باید با کمک درمانگر تلاش کند این تمرین‌ها را انجام دهد.
- کاردرمانی: پس از ابتلا به پارکینسون انجام فعالیت‌های روزمره زندگی مانند لباس‌پوشیدن، غذاخوردن و نوشتن می‌تواند برای افراد دشوار شود. یک کار درمانگر می‌تواند تکنیک‌هایی را به بیمار آموزش دهد که زندگی روزمره را آسان‌تر می‌کند.
- ورزش درمانی: انجام ورزش‌هایی مثل پیاده‌روی، شنا، رقص یا ایروبیک در آب می‌تواند به بیمار کمک کند تا تحرک، وضعیت بدن و کیفیت زندگی خود را حفظ کند. ورزش همچنین می‌تواند بهزیستی فرد را بهبود ببخشد و افسردگی و اضطراب را کاهش دهد.
درمان پارکینسون با تحریک مغناطیسی مغز
منظور از درمان پارکینسون با تحریک مغناطیسی مغز استفاده از دستگاه rTMS است. دستگاه rTMS می‌تواند علائم حرکتی مثل حرکات آهسته را بهبود دهد.
استفاده از امواج اولتراسوند با کمک دستگاه MRI
استفاده از امواج اولتراسوند با هدایت دستگاه MRI یک روش درمانی کم تهاجمی است که به بیماران در مدیریت برخی علائم مثل لرزش کمک می‌کند. در واقع امواج اولتراسوند دمای بسیار بالایی دارند و می‌توانند مناطقی را که در ایجاد لرزش نقش دارند، تخریب کنند. این امواج توسط دستگاه MRI به ناحیهٔ موردنظر در مغز هدایت می‌شوند.
جراحی
این روش معمولاً برای بیمارانی که پارکینسون پیشرفته دارند، تجویز می‌شود و در آن پزشک الکترودهایی را در قسمت خاصی از مغز قرار می‌دهد و این الکترودها به یک ژنراتور در قفسه سینه متصل می‌شوند. سپس ژنراتور پالس‌های الکتریکی را به مغز می‌فرستد که می‌تواند علائم پارکینسون مثل دیس‌کینزی، لرزش و سفتی را کاهش دهد.
سبک زندگی و درمان‌های خانگی
ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی ممکن است به آسان‌تر کردن زندگی با پارکینسون کمک کند، این تغییرات شامل موارد زیر است:
- رژیم غذایی سالم: داشتن رژیم غذایی سالم به کنترل پارکینسون کمکی نمی‌کند؛ ولی در کاهش برخی از علائم تأثیرگذار است. به‌عنوان‌مثال، داشتن رژیم غذایی سرشار از فیبر، سبزیجات، غلات و اسیدهای چرب امگا سه و نوشیدن مایعات فراوان می‌تواند به پیشگیری از یبوست کمک کند.
- ورزش: افزایش سطح فعالیت و تحرک بیشتر به کنترل علائم و بهبود تعادل، قدرت و حرکت کمک می‌کند. البته قبل از شروع ورزش حتماً راجع به حرکت‌های مناسب با پزشک خود مشورت کنید.
آیا پارکینسون ارثی است؟
ارثی به این معنا است که بیماری از طریق ژن‌های والدین به فرزندان منتقل شود. ژن‌های مؤثر در بروز پارکینسون ممکن است به‌صورت ارثی منتقل شوند؛ ولی احتمال آن بسیار کم است.
اگر ساکن تهران هستید و به دستگاه rTMS برای درمان نیاز دارید روی مرکز rTMS در تهران کلیک کنید.
آیا بیماری پارکینسون قابل درمان است؟
در حال حاضر هیچ روش درمان قطعی برای پارکینسون وجود ندارد و همهٔ روش‌های درمانی مورداستفاده فقط می‌توانند علائم را بهبود دهند؛ اما پیشرفت بیماری را کند یا متوقف نمی‌کنند.
آیا ژنتیک در بروز بیماری پارکینسون موثر است؟
پارکینسون همیشه از پدر و مادر به فرد منتقل نمی‌شود. بلکه ممکن است در طول رشد بر اثر جهش ژنتیکی برخی ژن‌ها تغییر کنند و خطر ابتلا به پارکینسون را افزایش دهند.
بهترین دکتر پارکینسون در تهران
بهترین دکتر پارکینسون در تهران، پزشکی است که بادقت علائم بیمار را بررسی کند و آزمایش‌های پزشکی لازم را انجام دهد. سپس در مرحله بعدی باتوجه‌به شرایط بیمار داروهای مناسب یا روش‌های دیگری را تجویز کند. دکتر مریم سلیمانی، متخصص مغز و اعصاب در تهران و یکی از بهترین پزشکان در زمینه پارکینسون است.
جمع‌بندی
بیماری پارکینسون وضعیتی است که در آن بخشی از مغز بدون علت دقیقی تخریب می‌شود. این اتفاق باعث کاهش دوپامین در مغز می‌شود و بر کنترل بدن، تعادل، حرکت و توانایی تفکر تأثیر می‌گذارد. روش‌هایی مثل دارودرمانی، درمان پارکینسون با دستگاه rTMS، روش‌های توان‌بخشی و جراحی برای درمان و کنترل علائم این بیماری توصیه می‌شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به این بیماری می‌توانید به مطب دکتر سلیمانی، بهترین دکتر پارکینسون در تهران مراجعه کنید.